Informator o rodzinnej pieczy zastępczej

Informacje dotyczące pieczy zastępczej oraz procesu kwalifikacji I szkolenia kandydatów do sprawowania funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka organizowanego przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Piasecznie.

Podstawowe informacje dot. pieczy zastępczej

W przypadku gdy rodzice, pomimo udzielonego im wsparcia, nie mogą zapewnić dziecku opieki i wychowania, obejmuje się je jedną z form pieczy zastępczej – rodzinnej lub instytucjonalnej. System pieczy zastępczej ma na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania tym dzieciom.

Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu. Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje po uzyskaniu zgody rodziców zastępczych. Dziecko pozostaje w pieczy zastępczej do osiągnięcia pełnoletności lub, jeżeli się uczy, za zgodą rodziny zastępczej, do 25 roku życia.

Do rodzinnych form pieczy zastępczej zalicza się:

• rodziny zastępcze spokrewnione – tworzą je wstępni (dziadkowie) i rodzeństwo dziecka;
• rodziny zastępcze niezawodowe – tworzą je osoby niespokrewnione z dzieckiem oraz krewni nie będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka;
• rodziny zastępcze zawodowe, w tym:
• zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego, w której umieszcza się dziecko do czasu unormowania jego sytuacji, nie dłużej jednak niż na okres 4 miesięcy. W praktyce okres ten jest przedłużany do zakończenia postępowania sądowego w sprawie powrotu dziecka do rodziny, przysposobienia lub umieszczenia w rodzinnej pieczy zastępczej;
• zawodowa specjalistyczna, w której umieszcza się dzieci legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności lub dzieci umieszczone na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich lub małoletnie matki z dziećmi;

W rodzinie zastępczej zawodowej lub rodzinie zastępczej niezawodowej, w tym samym czasie może przebywać łącznie nie więcej niż 3 dzieci. W razie konieczności umieszczenia w rodzinie zastępczej rodzeństwa, za zgodą rodziny zastępczej oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie większej liczby dzieci.

• rodzinny dom dziecka, w którym w tym samym czasie może przebywać łącznie nie więcej niż 8 dzieci lub więcej – w przypadku rodzeństwa, za zgodą prowadzącego rodzinny dom dziecka oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej.

Instytucjonalna piecza zastępcza sprawowana jest w formie:

• Placówki opiekuńczo – wychowawczej typu:
• socjalizacyjnego,
• interwencyjnego,
• specjalistyczno – terapeutycznego,
• rodzinnego,
• Regionalnej placówki opiekuńczo – terapeutycznej,
• Interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

Obecnie na terenie powiatu piaseczyńskiego funkcjonują cztery placówki opiekuńczo – wychowawcze: trzy typu socjalizacyjnego i jedna typu interwencyjnego. Są to Domy Dzieci w Pęcherach.

Obowiązki organizatora rodzinnej pieczy zastępczej w powiecie piaseczyńskim pełni Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Piasecznie. Kwestie prawne związane z rodzicielstwem zastępczym reguluje w szczególności ustawa z dnia 09 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. z 2020 r., poz. 821 ze zm.). Ustawa określa m.in. zasady i formy sprawowania funkcji rodziny zastępczej oraz kwestie związane z jej finansowaniem. PCPR w Piasecznie m.in.:

• Prowadzi nabór, kwalifikację oraz szkolenie dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej,
• Przeprowadza badania psychologiczne i pedagogiczne oraz analizę, dotyczące kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej,
• Prowadzi poradnictwo, zapewnia pomoc prawną, wsparcie psychologiczne, pedagogiczne oraz szkolenia osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą,
• Dokonuje okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej oraz oceny rodzin zastępczych pod kątem predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej oraz jakości wykonywanej pracy.

Organizator rodzinnej pieczy zastępczej czuwa nad rzetelnością i profesjonalizmem tworzenia rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka oraz ich właściwym funkcjonowaniem realizując zasadę ochrony dobra dziecka.

Kwalifikacja kandydatów do rodzinnej pieczy zastępczej

Kandydaci na niezawodowe, zawodowe rodziny zastępcze oraz do prowadzenia rodzinnego domu dziecka powinni zgłosić się do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Piasecznie, będącego Organizatorem Rodzinnej Pieczy Zastępczej w Powiecie Piaseczyńskim, gdzie można uzyskać potrzebne informacje.

Procedura kwalifikacyjna rozpoczyna się od przedłożenia przez Kandydatów wymaganej w/w ustawą dokumentacji, a następnie od ustalenia, na podstawie przeprowadzonej przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej analizy sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej, czy kandydaci spełniają określone w powołanej ustawie wymagania i posiadają predyspozycje i motywację do sprawowania pieczy zastępczej. W tym celu pracownicy organizatora m.in. odwiedzają kandydatów w miejscu ich zamieszkania oraz przeprowadzają badania psychologiczno – pedagogiczne.

Rodzinę zastępczą tworzą małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim.

Warunki, które powinien spełniać kandydat do sprawowania pieczy zastępczej:

• dawać rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej;
• mieć pełną władzę rodzicielską; (kandydat nie może mieć ograniczonej, zawieszonej władzy rodzicielskiej oraz nie może być pozbawiony władzy rodzicielskiej zarówno aktualnie, jak i w przeszłości);
• wypełniać obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy w stosunku do niego wynika on z tytułu egzekucyjnego;
• nie być ograniczony w zdolności do czynności prawnych;
• być zdolny do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniem o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, wystawionym przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej,
• przebywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• zapewnić odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym: rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego, właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań, wypoczynku i organizacji czasu wolnego;
• nie być skazanym prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo;
• odbyć szkolenie dla rodzin zastępczych i uzyskać zaświadczenie kwalifikacyjne;
• w przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba ją tworząca musi posiadać stałe źródło dochodów.

Skierowanie na szkolenie uzyskują kandydaci, którzy otrzymali wstępną akceptację organizatora rodzinnej pieczy zastępczej dokonaną na podstawie analizy sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej oraz przeprowadzonych badań psychologiczno-pedagogicznych.

Jako rodzina zastępcza masz prawo do:

• Uzyskania, w miarę możliwości, informacji o przyjmowanym dziecku, jego sytuacji rodzinnej, prawnej, zdrowotnej i szkolnej oraz specyficznych potrzebach;
• Wsparcia ze strony kadry Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Piasecznie w rozwiązywaniu pojawiających się problemów związanych z opieką nad dzieckiem;
• Poradnictwa psychologicznego i prawnego;
• Pomocy pieniężnej na pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej;
• Podnoszenia swoich kwalifikacji poprzez uczestnictwo w bezpłatnych szkoleniach;
• Pomocy koordynatora w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej.

Wnioski i dokumenty do pobrania: